Hội chứng viêm đường hô hấp cấp vùng Trung đông (MERS) là bệnh lây lan qua đường hô hấp gây ra bởi loại virus corona có tên gọi MERS-CoV. Loại virus này lây truyền chủ yếu qua đường tiếp xúc gần. Hầu hết những người nhiễm MERS-CoV có những triệu chứng hô hấp nghiêm trọng như sốt, ho, viêm phổi cấp tính và nhanh chóng dẫn đến suy hô hấp. Ngoài ra, một số người bệnh có thể kèm theo các triệu chứng như tiêu chảy và có thể gây ra suy tạng, đặc biệt là suy thận, với nguy cơ tử vong cao.
Kế hoạch hành động đã cập nhật tình hình dịch bệnh do virus MERS-CoV trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng. Theo hệ thống báo cáo và giám sát, cho đến ngày 29 tháng 05 năm 2014, Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nào nhiễm MERS-CoV. Tuy nhiên, căn cứ tình hình và đặc điểm dịch tễ của của loại bệnh này, nguy cơ bệnh dịch có thể xâm nhập vào Việt Nam cũng như có khả năng bùng phát các ổ dịch lớn trong cộng đồng nếu không có các biện pháp chủ động phòng ngừa. Do vậyviệc lên kế hoạch chủ động phòng chống dịch bệnh này là điều cần thiết.
Mục tiêu chungcủa Kế hoạch là Phát hiện sớm trường hợp nhiễm MERS-CoV, xử lý kịp thời không để dịch lây lan, hạn chế đến mức thấp nhất tử vong.
Mục tiêu cụ thểđược xây dựng dựa trên các tình huống dịch bệnh, bao gồm:
- Tình huống 1: Chưa ghi nhận ca bệnh tại Việt Nam
Phát hiện sớm ca bệnh tại Việt Namđể xử lý triệt để, tránh lây lan ra cộng đồngvà các cán bộ y tế.
- Tình huống 2: Xuất hiện cácca bệnh xâm nhập vào Việt Nam
Khoanh vùng, xử lý kịp thời triệt để ổ dịch nhằm hạn chế thấp nhất việc lây lan ra cộng đồng.
- Tình huống 3: Dịch lây lan trong cộng đồng.
Đáp ứng nhanh, khoanh vùng, xử lý kịp thời triệt để các ổ dịch nhằm hạn chế thấp nhất việc lan rộng trong cộng đồng .
Bộ Y tế đồng thời cũng đề ra các hoạt động chính cho các tình huống, bao gồm các công tác chỉ đạo kiểm tra, giám sát dự phòng, điều trị, truyển thông, hậu cần và hợp tác quốc tế. Thêm vào đó, BYT cũng đưa ra chỉ dẫn đối với các biện pháp ứng phó trong từng hoàn cảnh.
Trong tình hình chưa ghi nhận trường hợp nhiễm MERS-CoV như hiện nay, BYT tập trung nguồn lực vào việc tăng cường giám sát các ca bệnh truyền nhiễm đường hô hấp do các nguyên nhân chưa xác định và tất cả các trường hợp nghi vấn khác tại các cơ sở y tế. Đồng thời, BYT cũng đưa ra một số giải pháp kỹ thuật như sau:
- Tờ khai y tế được yêu cầu thực hiện tại các cửa khẩu quốc tế, thể theo tình hình Việt Nam và phù hợp với thông lệ quốc tế.
- Thường xuyên cập nhật hướng dẫn giám sát, phòng chống dịch MERS-CoV; thực hiện điều tra dịch tễ ca bệnh, điều tra người tiếp xúc và nguồn lây truyền để có kế hoạch, biện pháp phòng, chống thích hợp.
- Thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng hộ cá nhân cho các cán bộ y tế trong việc khám, điều trị, chăm sóc bệnh nhân để tránh lây nhiễm từ các bệnh nhân.
- Củng cố và duy trì hoạt động của đội cơ động chống dịch tại đơn vị y tế các tuyến.
- Tổ chức chiến dịch tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh MERS-CoV.
- Thành lập các đoàn công tác kiểm tra việc sẵn sàng phòng chống dịch bệnh tại các địa phương trước, trong và sau thời gian xảy ra dịch.
- Dự trữ kinh phí, hóa chất, thuốc, trang thiết bị y tế kịp thời cho các địa phương triển khai các biện pháp chống dịch.
- Tăng cường năng lực xét nghiệm