Sáng nay, ngày 10/12/2024, tại Hà Nội, Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế, Ông Lê Đức Luận, Thứ trưởng Bộ Y cùng Bà Aler Grubs, Giám đốc quốc gia Cơ quan quốc tế phát triển Hoa Kỳ và Bà Martina Stepheny, Giám đốc cấp cao tổ chức FOUR PAWS International (FPI) đồng chủ trì Diễn đàn cấp cao năm 2024 về Một sức khỏe Phòng chống Dịch bệnh từ Động vật sang Người (MSK), giai đoạn 2021-2025.
Tham dự trực tiếp tại Diễn đàn có khoảng 150 đại biểu từ 90 cơ quan trong nước và quốc tế, trong đó có sự tham gia của đầy đủ 32 đối tác ký kết bao gồm 03 Bộ đồng chủ trì (Nông nghệp, Y tế, Tài nguyên và Môi trường và 29 Đối tác phát triển quốc tế và trong nước, hơn 20 tỉnh thành trong cả nước và hàng trăm đầu cầu tham dự trực tuyến.
Tai Diễn đàn, 03 Bộ đã nêu bật kết quả và thành tựu triển khai nhiệm vụ và mục tiêu Khung Đối tác MSK năm 2024, sự phối chặt chẽ giữa 03 cơ quan đồng chủ trì trong các lĩnh vực trọng tâm. Diễn đàn ghi nhận năm 2024 là năm đánh dấu sự nỗ lực của ngành môi trường nhằm lồng ghép, triển khai các nhiệm vụ quản lý các tác nhân môi trường trong khuôn khổ Khung đối tác MSK thông qua việc tích cực tham gia và đề xuất hoạt động môi trường trong các cơ chế thường niên, thường quý trong nước và quốc tế của MSK trong các nhóm công tác Kháng kháng sinh (KKS); Phòng chống đại dịch vv… , chủ động xây dựng kế hoạch hành động KKS, và tìm kiếm các nguồn lực từ các đối tác quốc tế như Fleming Fund trong mang lưới MSK để triển khai các hoạt động về kiểm soát KKS trong môi trường trong năm 2024, đặc biệt là Đề án kháng thuốc trong lĩnh vực môi trường.
Diễn đàn ghi nhận sự phối hợp chặt chẽ của Bộ Nông nghiệp và PTNT và Bộ Y tế trong công tác phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người bao gồm thể chế hóa các hoạt động MSK thông qua các nhiệm vụ trọng tâm; Quản lý tốt các nguy cơ khẩn cấp; Xây dựng lộ trình nâng cao năng lực thực hiện điều lệ y tế thế giới và năng lực ngành thú y; cùng nhau tham gia và đóng góp đề xuất tại các Nhóm Công tác kỹ thuật của MSK; cùng nhau thống nhất nội dung Chiến lược phòng chống kháng thuốc 2023-2030 do Bộ Y tế chủ trì và được Chính phủ phê duyệt tháng 25/9/2023.
Điểm nổi bật của Diễn đàn lần này, các Lãnh đạo thuộc các Tổ chức quốc tế đồng chủ trì các Nhóm kỹ thuật trọng tâm trực tiếp báo cáo kết quả hoạt động Nhóm công tác kỹ thuật trọng tâm, kiến nghị các đề xuất về cơ chế, chính sách và hoạt động hợp tác cụ thể cho từng lĩnh vực. Qua đó, cam kết các hỗ trợ cho kế hoạch năm 2025.
Qua gần 20 năm hoạt động, Khung đối tác MSK về phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người do Bộ Nông nghiệp và PTNT chủ trì chính đang không ngừng nỗ lực cải tiến về cách thức điều phối, quản lý Khung đối tác thông qua cách tiếp cận MSK, quản lý có sự tham gia, trọng tâm là phối hợp đa ngành và hợp tác đa phương. Do đó, Khung đối tác MSK Việt Nam ngày càng thu hút được sự quan tâm, tham gia và đồng hành của các Bên liên quan chủ động tìm kiếm và tham gia các cơ chế của 05 Nhóm công tác.
Diễn đàn cũng tạo cơ hội để các Bên liên quan được trực tiếp kiến nghị, bày tỏ nguyện vọng, nêu các khó khăn, vướng mắc cần có sự can thiệp của chính sách, kiến nghị những giải pháp phù hợp; kết nối các cơ quan chính phủ với các đối tác quốc tế và các tổ chức dân sự, xã hội, phi chính phủ, tư nhân, và đặc biệt là có sự tham gia và đóng góp ý kiến của các tỉnh thành;
Về phía Cơ quan chủ trì chính của Khung ĐT, phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết: Trong bối cảnh tình hình kinh tế và chính trị thế giới biến động khó lường, thiên tai, bão lũ diễn biến phức tạp và gây ra hậu quả nghiêm trọng, ngành Nông nghiệp, Y tế và Môi trường trong năm 2024 đều tích cực, chủ động lồng ghép các chương trình và hoạt động MSK vào chiến lược và hành động của ngành để triển khai các công tác phòng, chống dịch bệnh đảm bảo an toàn sức khỏe cho con người, vật nuôi và môi trường. Việc bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường sau thiên tai cũng là một nhiệm vụ cấp thiết, nhằm ổn định đời sống người dân. Thành công này không chỉ thể hiện sự kiên cường và quyết tâm của toàn hệ thống chính trị, mà còn là minh chứng cho sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, sự quyết liệt của các Bộ ban ngành, và nỗ lực vượt bậc của các địa phương, các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể nhân dân cả nước…
Ông Lê Đức Luận, Thứ trưởng Bộ Y tế nhận định: Hiện nay, quá trình toàn cầu hóa sâu rộng, giao thương gia tăng cùng với biến đổi khí hậu và đô thị thóa mạnh mẽ đã làm tăng sự tương tác giữa con người- động vật- hệ sinh thái, có thể làm biến đổi các tác nhân gây bệnh cũ và xuất hiện các tác nhân gây bệnh mới. Bộ Y tế quán triệt hợp tác theo hướng Một sức khỏe, cam kết tiếp tục đồng hành, thúc đẩy và triển khai hiệu quả hơn nữa các hoạt động phòng chống dịch bệnh nói chung và từ động vật sang người nói riêng.
Cả ba Bộ đồng chủ trì đều khẳng định: sự cam kết cao với các hoạt động Một sức khỏe tại Việt Nam, tiếp tục nâng cao công tác điều phối đa ngành, hỗ trợ về quy trình, thủ tục cho các hoạt động, chương trình, dự án và các lĩnh vực hợp tác về MSK với các đối tác quốc tế và trong nước; tri ân, ghi nhận và đánh giá rất cao các nỗ lực này từ phía các đối tác quốc tế và trong nước đã và đang tập trung nguồn lực chung tay cùng Chính phủ Việt Nam trong công tác phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là khắc phục hậu quả của cơn bão Yagi tháng 9 vừa qua.
Về phía các Đối tác phát triển, Bà Aler Grubbs, Giám đốc quốc gia Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ cho biết
Phái đoàn Hoa Kỳ tại Việt Nam, thông qua Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), đã hỗ trợ các nỗ lực Một Sức khỏe của Việt Nam từ năm 2005. Tổng cộng, USAID đã đóng góp hơn 155 triệu USD trong 20 năm qua cho các nỗ lực này. Một Sức khỏe là một phần cốt lõi trong chương trình của chúng tôi nhằm ngăn chặn đại dịch và các mối đe dọa từ bệnh truyền nhiễm mới nổi, bao gồm kháng kháng sinh. Hoa Kỳ và Việt Nam là những đối tác cam kết trong việc đối phó với các mối đe dọa từ bệnh truyền nhiễm, phù hợp với các ưu tiên chung của hai nước trong khuôn khổ Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện. Tôi tin rằng mối quan hệ đối tác này sẽ ngày càng bền chặt hơn khi Hoa Kỳ và Việt Nam kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm tới.
Đại diện cho các Tổ chức phi chính phủ, đồng chủ trì Diễn đàn, Bà Martina Stepheny, Giám đốc cấp cao FPI khẳng định: Là một đối tác quốc tế thường trực, chúng tôi cam kết hỗ trợ nhóm Công tác tiến tới cải thiện phúc lợi động vật đồng hành ở Việt Nam, cũng như giảm thiểu rủi ro về sức khỏe cho cả động vật và con người, đặc biệt tập trung vào việc loại bỏ dần hoạt động buôn bán thịt chó và mèo. Đối tác MSK là một diễn đàn quan trọng để các cơ quan Chính phủ Việt Nam và các đối tác cùng nhau hợp tác và giải quyết các vấn đề cấp bách, và cùng xác định và thực hiện các giải pháp. Chúng tôi tự hào khẳng định Việt Nam là quốc gia có cơ chế phối hợp và thực hiện MSK tuyệt vời mà các quốc gia đều có thể học tập.
Các Đối tác quốc tế khác cũng đều cam kết cao đồng hành và hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trong việc phòng chống bệnh dịch từ động vật sang người sử dụng phương pháp tiếp cận MSK, thực hiện các nhiệm vụ và mục tiêu trong Kế hoạch tổng thể quốc gia về MSK, giai đoạn 2021-2025;
Hội nghị tái khẳng định cam kết tăng cường hợp tác trong lĩnh vực phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người; tăng cường vai trò đầu mối, chủ trì của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đối với Khung đối tác MSK, nhấn mạnh vai trò đầu mối của Văn phòng Điều phối MSK trong việc điều phối Đối tác và các Bên liên quan, hỗ trợ, kiến nghị các giải pháp nhằm tháo gỡ những vướng mắc liên quan tới việc chuẩn bị, triển khai các hoạt động, chương trình MSK nhằm thực hiện tốt chức năng, mục tiêu của Khung đối tác một cách hiệu quả.
Các Bên tiếp tục mong muốn thúc đẩy toàn diện các lĩnh vực thuộc MSK trong mối tương tác giữa con người, thực vật, động vật và hệ môi trường sinh thái, đặc biệt, coi trọng cả sức khỏe thực vật (plant health) trong nội dung Khung đối tác để đảm bảo tính toàn diện;
Với sự tham gia tích cực của trên 90 cơ quan, ban ngành của Chính phủ Việt Nam và các Đối tác phát triển quốc tế và trong nước, 21 tỉnh thành tham dự trực tuyến, hàng trăm điểm cầu khác ở quốc tế; trên tinh thần hợp tác, xây dựng, sự chuẩn bị chu đáo của Cơ quan chủ trì Đối tác (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cùng với sự thống nhất, phối hợp tích cực của 02 Bộ đồng chủ trì là Bộ Y tế và Bộ Tài nguyên và Môi trường, và sự đồng hành và hỗ trợ tích cực trong quá trình chuẩn bị và tổ chức của các đối tác quốc tế như EU, FAO; FPI,… Diễn đàn đã diễn ra trong không khí đóng góp, cởi mở và thành công tốt đẹp.
THÔNG TIN VỀ KHUNG ĐỐI TÁC MỘT SỨC KHỎE VỀ PHÒNG CHỐNG DỊCH BỆNH TỪ ĐỘNG VẬT SANG NGƯỜI.
Khung Đối tác Một sức khỏe giai đoạn 21-25 được ký kết ngày 23/3/2021. Tới nay có 32 đối tác thành viên chính thức. Kế hoạch tổng thể quốc gia Một sức khỏe về phòng chống bệnh dịch từ động vật sang người (KH) do EU-Việt Nam hỗ trợ được 03 Bộ phê duyệt ngày 21/3/2022. Từ khi ký kết tới nay, có hơn 100 chương trình, dự án đã, đang triển khai và chuẩn bị để triển khai KH. Cả ba Bộ đồng chủ trì đánh giá rất cao sự hợp tác và đồng hành của các đối tác phát triển trong nước và quốc tế trong khuôn khổ Đối tác MSK Việt Nam.
Nhiệm vụ chính của Khung Đối tác bao gồm : (1) giảm thiểu nguy cơ làm phát sinh và lan truyền tác nhân gây bệnh trong mối tương tác con người- động vật- hệ sinh thái; (2) Tăng cường quản lý an toàn thực phẩm, quản lý, giám sát và ngăn chặn kháng kháng sinh; (3) Phục hồi , tái thiết và kiểm soát rủi ro dịch bệnh mới nổi và tái nổi gây ra; (4) Kiểm soát tác nhân môi trường có khả năng ảnh hưởng đến sức khoẻ con người, động vật và thực vật; (5) Tăng cường năng lực điều phối và hợp tác đa ngành; (6) Huy động các nguồn lực để triển khai Khung đối tác.
